INFORMATIE

Dit Herdenkingsteken of Memorial werd op 3 mei 2019 onthuld voor de 75-jarige herdenking van de crash van Lancaster LM158 op 13 juni 1944 om 01:30uur. Dit gebeurde op initiatief van de heer J.P.Veen uit Eerbeek.

GELSENKIRCHEN – SOERENSE ZAND  13 JUNI  1944

Op maandagavond 12 juni 1944 stijgen vanaf 10 vliegvelden aan de Engelse Oostkust tussen 22.15 uur en 23.35 uur,  286 Lancaster MK.I en 17 Mosquito bommenwerpers op.

Boven de Noordzee komen de vliegtuigen bij elkaar , waarna ze gezamenlijk in een gesloten formatie koers zetten naar de Nederlandse kust, om te beginnen aan de gevaarlijke route naar het doel. Het doel van deze nacht is het bombarderen van de Nordstern Synthetische Olieraffinaderijen in Gelsenkirchen waar synthetische benzine uit steenkool wordt gewonnen. Het doel lag vlak over de Nederlandse grens bij Venlo tussen de steden Dortmund en Duisburg. Het was een zwaar bombardement

Een Duits industrieel rapport vermeldt dat alle productie in de raffinaderij is gestaakt en er gedurende meerdere weken een verlies van 1.000 ton vliegtuigbenzine per dag is. Bovendien was er het verlies van andere producten.

Tijdens deze nacht leed ook de Royal Air Force grote verliezen. Zeventien Lancaster bommenwerpers gingen deze nacht verloren.

Eén van de 17 Lancasters die niet op de thuisbasis terugkeerde was de  LM158, die op dinsdagnacht 13 juni 1944 op de terugweg van Gelsenkirchen om 01.30 uur neerstortte in de nabijheid van de kruising Den Texweg – Soerense Zand in Eerbeek.

Het toestel is op maandagavond om 23.31 uur opgestegen vanaf de vliegbasis Tuddenham in Suffolk.

Dus ongeveer twee uur na het vertrek van de basis in Engeland is het vliegtuig door vijandelijk vuur geraakt. Volgens een rapport “shot down by ennemy fire”.

( In 2017 wordt duidelijk, dat de LM158 is neergehaald door Oberleutnant Gerhard Friedrich, een Duitse nachtvlieger die een groot aantal vliegtuigen heeft doen crashen.)

Dit vliegtuig behoorde tot het  90º  Squadron Bomber Command en  was op 10 juni 1944 door de Armstrong Whitworth Aircraft Factory aan de vliegbasis geleverd en is dus na een vliegtijd van slechts 3 uur (inclusief de vliegtijd vanaf de fabriek) brandend neergestort.

Een dokter kwam naar de plaats van het ongeluk, maar kon niets meer voor de bemanning doen.

Van de zeven  bemanningsleden zijn er zes om het leven gekomen, terwijl er één  - Hoffos, Philip Clinton  - krijgsgevangene is gemaakt. De zes bemanningsleden zijn op 15 juni op het kerkhof van Hall ter aarde besteld.

De zes graven in Hall met de bloemen op 4 mei

Allan, Alexander

is geboren op 29 december 1916 als zoon van Mary Mackie Allan-Wilkie en  stiefzoon van William Coleman in Toronto, Ontario Canada.

Functie: Navigator met de rang van flying officer van de Royal Canadian Airforce. Op 13 juni 1944 was hij 27 jaar oud. service nummer: J/24713. Hij is begraven in graf 133A op de  begraafplaats van Hall. Hij wordt herdacht op bladzijde 235  van het “Book of Remembrance”. Op de volgende pagina’s de voorzijde van het boek en pagina 235 met de naam van Alexander Allan.

Hij was student op “Western Technical School” in Toronto. In  de school is o.a. een foto van Allan, met “in memory” voor alle studenten die dienden in de 2^ewereldoorlog en niet terugkeerden.

Allan werd geboren in Schotland en kwam naar Canada toen hij 5 jaar oud was.

In een krantenartikel van juni 1944 - met een foto van Allan – staat, dat de ouders via Duitse bronnen bericht hebben gekregen van de crash van het vliegtuig en dat hun zoon begraven was op een kleine begraafplaats in Hall, Holland, maar ze hopen op een vergissing.

Hij had in 1942/1943 twaalf operaties voltooid. Maar hij ontsnapte twee  keer aan de dood, want in maart 1943 werd hij gedwongen om met zijn vliegtuig naar beneden te gaan door ijs op de vleugels en redde de inzittenden door in diepe sneeuw te landen. En in april 1943 werd tijdens het oversteken van de Atlantische Oceaan het schip getorpedeerd en tot zinken gebracht. Hij was één van de 16 overlevenden terwijl 37 anderen hun leven verloren. In juni 1944 was zijn broer William - na de invasie op 6 juni - in Frankrijk en diende bij het Royal Canadian Ordnance Corps. Zijn broer Harry was nog thuis.

Cocker, Eric Royston

is op 4 november  1908 geboren in New Malden, Surrey, Engeland als zoon van James Mcleish Cocker (1855-1935) en Rosa Ellen Lawson (1884-1976). Hij is in december 1935 getrouwd met Millicent Helen Wallace (1914-1993) in Wandsworth, Surrey. Hij had drie kinderen een dochter Marguerite (1936) en 2 zoons Peter (1938) en Geoffrey (1942). Hij speelde rugby en cricket en was deelnemer aan de Nationale Sprint Kampioenschappen (Amateur Atletics Associaton – AAA) 100 yards en 220 yards. De zoons wonen in Australië.

Functie: Rear gunner met de rang van sergeant van de Royal Airforce volunteer reserve. Op 13 juni 1944 was hij 35 jaar oud en het oudste bemanningslid. service nummer 1880173. begraven in graf 133 op de begraafplaats van Hall.

Elliott, Albert Clarck

is op 16 oktober 1914 in Pickering, Ontario, Canada geboren als zoon van Elsie Maria Clark (1886-1978) en George Elliott (1867-1944). Hij had twee zusters en heeft de Pickering Continuation School bezocht. Zijn hobbies zijn vissen en jagen.

Functie: Pilot met de rang van flying officer van de Royal Canadian Airforce. Hij wordt herdacht op pagina 299 van het “Book of Remembrance”. Er is ook een herdenkingssteen in de Saint George’s Anglican Church in Pickering.  

Op 13 juni 1944 was hij 29 jaar oud. service nummer J/24955. begraven in graf 152 op de begraafplaats van Hall.

Hoffos, Philip Clinton

is op 26 maart 1914 geboren in Saskatchewan, Canada als zoon van Otto Hoffos (1879-1956) en Anna  Sivertson (1886-1988).

Functie: Air bomber met de rang van flying officer van de Royal Canadian Air Force. Service nummer J/24647. Hij is als 30-jarige, de enige van de bemanning die de crash heeft overleefd. Hij bevond zich mogelijk in de neuskoepel en de brand bereikte hem niet.

Volgens Busser en Postma uit Hall / Laag Soeren het volgende:

De zevende man heeft aangeklopt bij een familie Huiskes, die hem niet verstonden en zijn met hem naar een woonboot in het Apeldoorn-Dierens kanaal gegaan, niet wetende dat de bewoners daarvan fout waren. Deze mensen hebben hem dan ook aangegeven bij de Duitsers op het Badhuis in Laag Soeren, dat toen een herstellingsoord was voor gewonde Oostfront soldaten. Postma heeft zelf gezien dat hij de volgende dag afgevoerd werd en had niet het idee dat hij erg gewond was.

Hoffos kwam als krijgsgevangene terecht in Stalag Luft III (bij de stad Sagan in Polen, 160 kilometer ten Zuidoosten van Berlijn), met het POW - Prisoner Of War - nummer 6282. Dit was een officierskamp voor vliegtuig-bemanningen en was in gebruik van 21 maart 1942 tot 27 januari 1945. Het kamp groeide uiteindelijk naar 60 hectare en bood plaats aan 10.000 gevangenen. Luft III was het best georganiseerd van alle POW-kampen in Duitsland en er konden vele sporten worden beoefend, zoals atletiek, volleybal, basketbal.

Er was ook een grote bibliotheek met onderwijsfaciliteiten. Ze konden er zelfs studeren, terwijl de examens werden verzorgd door het Rode Kruis en afgenomen door academici, zoals de hoofdmeester van “Kings College”, die ook een krijgsgevangene was in Luft III.

Maar op 27 januari 1945 toen de Sovjet troepen op slechts 20 kilometer waren genaderd marcheerden de resterende krijgsgevangenen net voor middernacht uit het kamp met bestemming Spremberg (ten zuiden van Berlijn) bij lage temperaturen en 15 centimeter sneeuw. Na diverse kampen werden de gevangenen op 29 april door de U.S. 14th. Amored Division bevrijd en kwam er voor Hoffos een einde aan zijn gevangenschap.

Op 7 augustus 1945 trouwde hij met Sylvia Thierman (29 mei 1918) in Swift Current, Saskatchewan, Canada. Hij overleed op 16 december 1990 op 76-jarige leeftijd, terwijl zijn vrouw overleed op 16 juli 2001, 83 jaar oud.

In 1945 heeft hij in Engeland de familie van het bemanningslid Cocker bezocht.

Kibble, Denzil Charles

is in het 4^e  kwartaal van 1921 in Pontypridd, Glamorganshire, Wales geboren. De naam van de moeder is Jones.

Functie: Flight engineer met de rang van sergeant van de Royal Air Force volunteer reserve: service nummer 1894490.

Hij is begraven in graf 131A op de begraafplaats van Hall.

Op 13 juni 1944 was hij 23 jaar oud.

Walker, Kenneth Charles

is geboren op 4 december 1922 in Caulfield, Vicoria, Australië als zoon van Robert Walker (1873-1948) en Alice Jane Stewart (1888-1957). Hij had één zuster en vier broers en was opgeleid als landbouwer. Maar hij trad op 27 maart 1942 in Melbourne in militaire dienst.

Functie: Wireless operator met de rang van flight sergeant van de Royal Australian Air Force. service nummer 410927. Op 13 juni 1944 was hij 21 jaar oud.

Hij is begraven in graf 131 op de begraafplaats van Hall.

Zijn naam is vermeld op paneel 132 van het “Australian War Memorial” in Campbell, Canberra, Australië.

Willmott, David Millar

is geboren op 12 juli 1923 in Toronto, Ontario, Canada als zoon van Annie Miller en Richard Willmott.

Functie: Mid upper gunner met de rang van sergeant van de Royal Canadian Air Force. service nummer: R/209089.

Op 13 juni was hij  20 jaar oud. begraven in graf 152A op de begraafplaats van Hall.

hij wordt herdacht op bladzijde 479 van het “Book of Remembrance”.

Hieronder de foto van de complete bemanning, waarvan er 4 uit Canada, 2 uit Engeland komen en 1 uit Australië komt.

.

Informatie over een Lancaster.

Dit toestel heeft een lengte 21meter, spanwijdte 31 meter en een hoogte van 6 meter. De topsnelheid is 450 km. per uur. De actieradius 4300 km. Aan boord zijn 8 x 7,7 mm browning machinegeweren in 3 geschutskoepels. Normaal gewicht: 6.400 kg. Het maximaal gewicht, inclusief bommen bedraagt 10.000 kg. Dit type vliegtuig heeft vier Rolls-Royce motoren. De eerste testvlucht was op 9 januari 1941 en vanaf 1942 zijn er 7.377 geproduceerd in diverse varianten. Tijdens de oorlog zijn er 3.249 Lancasters verloren gegaan.

De plaats van de bemanning in het toestel is als volgt:

Pilot: Zit aan de linkerkant in de cockpit. Er is geen Co-Piloot

Flight engineer: Zit naast de piloot op een opvouwbare stoel en houdt zich  bezig met de werking en monitoring van alle vliegtuigsystemen, nodig om te diagnosticeren en waar mogelijk het corrigeren van eventuele fouten die zich kunnen voordoen.

Navigator: Zit aan een tafel achter de piloot en flight engineer. Een instrumentenpaneel toont de luchtsnelheid, hoogte en andere informatie die nodig is voor de navigatie.

Air bomber : Heeft een dubbelfunctie en fungeert onderweg als frontschutter die de sector van 180º  voor het toestel af moet dekken. En hij komt bij nadering van het doel als bommenrichter in actie en werpt de bommen af.

Wireless operator: Onderhoudt  de radioverbindingen met andere toestellen in de formatie en eventueel naar de thuisbasis.

Mid upper gunner:  Zit in het bovenste torentje in het onverwarmde gedeelte van de romp.

Rear gunner:  Dit is de belangrijkste defensieve positie met de zwaarste bewapening. Hij zit in een onverwarmde, geïsoleerde positie en ziet niemand van de andere bemanningsleden totdat ze weer op de basis terugkeren, soms tien uur na het vertrek.

De weergegeven informatie is een beknopte weergave van een document over de LM158 van Joop Zengerink uit 2015.

Met als aanvulling de luchtfoto met de locatie-aanduiding.

In mei 2019 bezocht hij het RAF-museum in Londen en maakte onderstaande foto’s van het type Lancaster dat in Eerbeek brandend neerstortte:

De totstandkoming en de onthulling van dit LM158-Herdenkingsteken:

http://www.kinderen-in-eerbeek.nl/Herdenkingsteken2019.htm

Veranderingen in het landschap en op de topografische kaarten 1930-2018

http://www.kinderen-in-eerbeek.nl/LM158-Topotijdreis.htm

Gerelateerde webdocumenten uit het archief van J.Zengerink:

RAF- 90’ Squadron Bomber Command:

http://www.kinderen-in-eerbeek.nl/RAF-90SquadronBomberCmd.htm

Vluchtinformatie:

http://www.kinderen-in-eerbeek.nl/Vluchtinformatie.htm

Verhalen rond 13 juni 1944:

http://www.kinderen-in-eerbeek.nl/Verhalenrond13juni1944.htm

De 16 andere Lancasters die crashten:

http://www.kinderen-in-eerbeek.nl/De16gecrashteLancasters13juni1944.htm

RAF-Bomber Command Memorial 2012:

http://www.kinderen-in-eerbeek.nl/RAF-BomberCmdMemorial2012.htm

Info over Gerhard Friedrich (Nachtvlieger):

http://www.kinderen-in-eerbeek.nl/NachtFliegerFriedrichGerhard.htm

Versie: 22 mei 2019: F.Toevank (webmaster)

http://www.kinderen-in-eerbeek.nl